Psychologie van samen wandelen

Wij weten dat wandelen goed voor je is en dat wandelcoaching hélpt. Ik schreef eerder ook over synchroniciteit: wanneer we samen bewegen begrijpen we elkaars perspectief veel beter. In deze tijd die veel vraagt van onze veerkracht is dit misschien wel belangrijker dan ooit.

Ik was blij verrast met het artikel dat emotie-onderzoeker Sander Koole mij stuurde, Stepping Forward over de psychologie van het wandelen. De auteurs schrijven dat samen wandelen helpt bij het oplossen van conflicten, zowel tussen mensen onderling, als binnen in jezelf. Het bevordert samenwerking (ook in jezelf). Ze deden een uitgebreide wetenschappelijke literatuurstudie en lichten in het stuk hun verrassende inzichten toe over de effecten van wandelen.

Ik deel graag de bevindingen, zodat je met zelfvertrouwen je wandelcoachwerk kunt doen.

Bewegingstaal

Onze taal en literatuur zit vol met woorden die beweging aanduiden. Die ‘bewegingstaal´ geldt voor zowel het klemzitten in een conflict en als de oplossing. Bijvoorbeeld: als je een conflict oplost, kun je weer (samen) verder. Of: elkaar halverwege ontmoeten. Tot overeenstemming komen. Vastzitten in een conflict en stappen zetten om eruit te komen. Consensus bereiken. Je hebt het ook over een vredesbeweging, of een protestbeweging. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard.

Ons denken, waarnemen, voelen staan niet los van wat er in ons lichaam gebeurt. Die processen zijn ‘belichaamd’. Daarom gebruiken we fysieke taal om psychologische processen aan te duiden. Met woorden als ‘vastzitten’ en ‘impasse’ geven we aan dat een (intern) conflict, juist beweging behoeft.

De associatie met bewegen zit ook in taal rond succes en falen. Je doelen bereiken. Een terugval hebben. Door fysiek te bewegen maak je verandering mogelijk. Letterlijk bewegen, wandelen, verandert je denken, gevoel, je leven!

Synchronie samen wandelen

Welke kant beweeg je op? En hoe?

Dat je vooruit wandelt helpt de stagnatie doorbreken die gepaard gaat met (interne) conflicten. Wat blijkt: mensen die over het verleden nadenken, leunen fysiek naar achteren in hun stoel. En als je over de toekomst nadenkt, schommel je ook letterlijk naar voren. De toekomst ligt letterlijk voor ons, het verleden achter ons. Beide zie je zowel belichaamd als in de taal terug.

Behalve de richting van je beweging is er ook de kwaliteit van je beweging. Zachte, soepele bewegingen leiden tot meer positieve gevoelens dan scherpe bewegingen als trekken en duwen. Wandelen is een zachte beweging en heeft effect op je affect, houding en gedrag.

Conflict leidt tot starheid

Stel je voor, je hebt ruzie, of je worstelt met een innerlijk conflict, dan belemmert dat je heldere denken. Je hoofd zit vol, je bent geëmotioneerd, en je bent minder creatief en ziet minder verbanden. Zwart-witdenken ligt op de loer en out-of-the-box denken is lastig. Je hebt nu net een frisse blik nodig. Om eruit te komen heb je cognitieve flexibiliteit nodig: je moet een beetje met de ander meebewegen, meeveren. En ook in jezelf, een beetje met jezelf meebewegen, meeveren, wat compassie voor jezelf hebben.

Wandelen maakt creatief

De onderzoekers geven een voorbeeld van hoe wandelen creatieve ideeën geeft. De Guilford-test meet cognitieve flexibiliteit. Deelnemers moeten alternatieve toepassingen voor objecten verzinnen. Wat kun je allemaal doen met een punaise?

En ja, wandelaars komen met toepassingen die vaker vernieuwend en praktisch zijn dan irrelevant. Dat deden ze véél beter dan niet-wandelaars. Dat noemen we divergent: je bekijkt een zaak van meer kanten en je krijgt meerdere ideeën voor aanpak.

Wandelen helpt je niet alleen om verschillende ideeën te verzinnen. maar ook om de relevante en onzinnige te negeren. Je wordt dus gewoon slimmer van wandelen.

En grappig: van ritmisch wandelen krijg je een goed humeur. En dat is weer goed voor je cognitieve flexibiliteit en vaardigheid om creatief problemen op te lossen. Een goed humeur en creativiteit versterken elkaar. Wat wil je nog meer?

Synchronie samen wandelen

Synchronie en samenwerking

Maar er is nog meer over de psychologie van het wandelen. Als twee mensen naast elkaar lopen, beïnvloeden ze elkaars ritme. Tijdens het wandelen passen wandelaars lichtjes hun ritme en paslengte aan dat van de ander. Uiteindelijk lopen ze synchroon. Dat gebeurt niet expres, maar is een spontaan proces. Dat afstemmen kun je zien als de sociale lijm die ons bindt.

Wat doet dat samen wandelen met je mind en de relatie tussen jullie beiden?

Affectief. Synchroniciteit bevordert gevoelens van verbondenheid en empathie. Beide zijn goede vaardigheden om conflicten op te lossen, zoals onderhandelen en vergeven. Wanneer je in hetzelfde ritme beweegt vind je elkaar aardiger. Wandelen beïnvloedt de relatie positief.

Cognitief. Synchroon bewegen maakt dat je je eigen belang minder vooropstelt. Je hebt meer oog voor de belangen van de ander. Dit draagt bij aan een soepele oplossing van een conflict. Of aan de motivatie om iets voor de ander te betekenen.

Gedragsmatig. Synchroniciteit bevordert samenwerking. Er is een verband met prosociaal gedrag: helpen, delen, doneren, samenwerken en vrijwilligerswerk. Mensen die gevraagd waren om als groep synchroon te wandelen, waren meer bereid persoonlijke offers te brengen voor het welzijn van de groep. En hadden ook nog positieve emoties.

Al deze effecten dragen bij aan een coöperatieve houding die belangrijk is bij conflictoplossing, het krijgen van nieuwe, frisse ideeën en samenwerking.

Wandelen biedt een uitweg

Als je tegenover iemand zit met wie je ruzie hebt, is de kans klein dat jullie je bewegingen op elkaar afstemmen. De een springt op, de ander duikt wat in elkaar. In een conflict heb je die synchroniciteit niet. Een wandelingetje biedt een uitweg. Het geeft onbewust de mogelijkheid om beweging op elkaar af te stemmen. Tijdens het wandelen ga je met elkaar in de pas lopen en dan heb je de positieve effecten van synchroniciteit. Louter het besluit om samen te wandelen kan al goed werken om partners, collega’s, vrienden nader tot elkaar brengen. Het kan een eerste stap zijn waarmee je je motivatie toont tot verzoening.

Naast elkaar wandelen: gedeelde aandacht en coöperatieve houding

En dan heb je nog dit: Je wandelt náást elkaar. Zij aan zij-communicatie werkt beter dan vis-a-vis, want dit werkt competitie in de hand. Tegenover elkaar onderhandelen heeft een negatief effect omdat het pogingen het gesprek te domineren door te staren in de hand werkt. Door vis-a-vis communicatie voelen mensen zich kwetsbaar en bewust van zichzelf; dat hindert de samenwerking.
Wandel dan zij aan zij en geniet naast elkaar van de omgeving. Je kijkt vanuit hetzelfde oogpunt. Tijdens het lopen trekt de omgeving aan je voorbij en synchroniseert de aandacht van de wandelaars. Die gedeelde aandacht maakt je als wandelaar ontvankelijk voor elkaars perspectieven. Fijn is dat voor de relatie en voor de samenwerking.

Spreek je samen een wandelrichting en doel af, dan versterkt dat de gevoelens van verbondenheid onderling.

Wandelen is écht uniek

Natuurlijk zijn alle soorten van beweging goed en gezond voor je. Hardlopen bijvoorbeeld. Het nadeel hiervan is dat je er moe van wordt. En door die moeheid profiteer je niet van de cognitieve en affectieve voordelen waar wandelaars wél van profiteren. Tijdens andere activiteiten zoals dansen stem je weliswaar je bewegingen op elkaar af. Maar mist weer het naast elkaar zijn en de gedeelde aandacht.

Wandelen is echt iets wat iedereen overal kan doen. Het is niet overmatig inspannend en je hebt er ook niets bijzonders voor nodig. Wandelen haalt je uit je vertrouwde, bekende omgeving. Zo houdt het je denken fris.

Zo helpt wandelen bij het nader tot elkaar komen

Samen wandelenJolande en haar man willen verhuizen. Maar waarheen en wanneer dan? Ze hebben het er geregeld over en worden het maar niet eens. Tot een frisse kraakheldere zondagochtend in januari. De zon lonkt ze naar buiten, met de rijp op het gras en de bomen is het een winterplaatje. Zij aan zij wandelen ze over lanen en bospaden. Af en toe hebben ze elkaar stevig vast, lekker warm.

Hoe langer ze lopen, hoe beter ze hun passen op elkaar afstemmen. Hij wijst haar op de roodborstjes die voor hen uit scharrelen. Zij trapt in de bevroren plassen die kraken. Hij lacht om haar speelsheid. En onderwijl geven ze al pratend vorm en beeld aan hun verhuisdromen. Tussendoor zien ze een buizerd. In de stiltes die vallen, ordenen ze hun gedachten.

Stap voor stap herontdekken ze wat hun motieven zijn om te verhuizen en wat daarbij voor elk belangrijk is. Nog voor de wandeling ten einde komt weten ze weer wat ze samen willen.

Heb je ook een voorbeeld dat je in een wandeling uit een impasse kwam?

Bron: Webb, C., Rossignac-Milon, M., Tory-Higgings, E. American Psychologist (2017) 72(4) 374-385

© Het Coach Bureau

Hilde Backus van Het Coach Bureau | wandelcoach.nl

Over Het Coach Bureau

Je las een blogartikel van wandelcoach.nl, de website van Het Coach Bureau van Hilde Backus. Leuk dat je op onze website bent!

Opleidingen voor wandelcoaches
Ben je geïnteresseerd in het vak van wandelcoach? We bieden verschillende opleidingen en trainingen.

Loopbaancoaching & talentontwikkeling
Ben je een professional of manager op HBO/WO-niveau? Heb je het gevoel dat je meer uit je werk en leven zou kunnen halen? Daar helpen we je graag bij.

Nieuwe artikelen direct per e-mail ontvangen?
Meld je dan aan voor ons gratis e-zine!

Meld je aan voor het gratis e-zine van Het Coach Bureau