‘Loop je zorgen uit je lijf. Dát boek was mijn redding’ zei ze.
Ik coachte een bevlogen vrouw die ooit uit haar depressie kwam door anderhalf jaar lang dagelijks een wandeling van 2 uur te maken. Nog steeds was ze trots dat ze eerder in haar leven de kracht kon mobiliseren om het dagelijks wandelen vol te houden. Er was immers geen zekerheid. Het lukte haar wel. Wandelen kreeg een vaste plek in haar leven.
Depressies verschillen natuurlijk en wandelen werkt niet altijd of alleen maar. Gelukkig zijn we niet allemaal depressief maar we zitten wel met emoties, pieker-gedachten en pijn. Dat hoeft niet meteen actueel te zijn maar er komt weer een moment dat nare herinneringen, boosheid, angst of schaamte opduiken. Wat kan wandelen dan betekenen?
Loop je zorgen uit je lijf
Thom Hartmann schreef ‘Loop je zorgen uit je lijf’ en hij stelt dat ons psychologische herstelvermogen door wandelen groter wordt. Dat problemen, zelfs trauma’s, wandelend op te lossen zijn. Want veel zorgen en gepieker verwerkt onze hippocampus in de nacht, gedurende dromen, legt Thom uit. De volgende dag is de hippocampus weer ‘leeg’ voor een nieuwe dag. Maar als de info voor de psyche te veel of te heftig is blijft de info in de hippocampus en lijkt het alsof de ellende heel actueel.
Wat helpt dan?
Wat deden mensen vroeger met pijn en dood, vraagt Thom zich af? Volgens hem hadden we rituelen zoals trommelen en dansen (en volgens mij wandelden we vroeger veel vaker). Hij noemt dat bilaterale activiteiten omdat je steeds je linker- en rechterkant van je lichaam gebruikt. Freud ontdekte het ook: bilaterale therapie waarbij door heen en weer bewegen van vingers voor de ogen herstel ontstaat (het huidige EMDR).
Ondertussen weten we dat een eenvoudige scheiding van de hersenhelften niet klopt: de aanname dat de rechterhelft verantwoordelijk is voor logica en denken en de linkerhelft voor emoties en creativiteit blijkt te simpel. MRI-scans laten zien dat veel activiteiten verspreid in de hersenen zitten. Het is complexer en dat geeft meteen meer mogelijkheden.
Bilaterale activiteiten
Bilaterale activiteiten werken. Marc Mieras, wetenschapsjournalist, vertelt dat myeline, een vettige stof die zich rond de zenuwen bevindt, dikker wordt naarmate we meer wandelen. Het betekent dat boodschappen sneller gaan en dat we helderder worden in ons hoofd. Je zou kunnen zeggen dat wandelen (het bilaterale van de techniek) zorgt voor de verwerking die normaal gebeurt in je slaap. Goed slapen is dus ook essentieel, maar wandelen kan overdag helpen met het verwerken.
Laat je afleiden door de natuur
Thom stelde voor aan professionals aan wie hij les gaf om het wandelen te testen. Wat bleek? Iedereen die een probleem ervoer en die daarmee wandelde had binnen een half uur een oplossing voor het probleem of verzachting van heftige emoties. Helder en relativerend denken werd mogelijk. Mensen deden niets bijzonders tijdens het wandelen, dat bleek belangrijk. Zij namen op hun gemak de natuur waar: een eekhoorn, de roep van een adelaar, het loeien van koeien. De natuur draagt bij aan het herstel. Dat weten we ook uit onderzoek van bijvoorbeeld Agnes van den Berg.
Wandeling 1: Loop je zorgen uit je lijf
Thom Hartmann beschrijft verschillende wandelingen in zijn boek. Met deze wandeling in 5 stappen ontzorg jezelf.
Stap 1: Definieer het probleem. Kies het probleem waar je over piekert. Als je het kunt visualiseren, er aan denkt en er gevoel bij krijgt kun je er mee gaan wandelen.
Stap 2: Laat het verhaal naar boven komen. Welke gedachtes roept je vraagstuk op, in een paar kernzinnen (bijvoorbeeld, hij had het recht niet om me te kwetsen. Waarom moest ik haar verliezen? Ik wil die baan graag hebben maar hoe krijg ik dat voor elkaar?). Vragen van allerlei soort. Scoor je emotionele lading op een schaal van 1-10 waarbij 1 staat voor ‘het raakt me niet of nauwelijks’ en 10 voor ‘het heftigste gevoel dat ik ooit heb ervaren’.
Stap 3: Loop met het probleem. Wandelen is heel eenvoudig maar Thom heeft een paar regels:
Draag comfortabele kleding en schoenen. Neem niets mee (alleen je legitimatie) zodat je armen soepel kunnen zwaaien. Kies een route van ± 3 kilometer en loop met een gemiddelde snelheid van ± 5 km/uur ongeveer 20-30 minuten. Je bent vlot afgeleid en afgedwaald. Dat geeft niet. Ga weer terug met je aandacht naar de kwestie. Ontspan je lichaam.
Stap 4: Bemerk hoe het probleem verandert. Het beeld van je probleem kan vervagen. Merk op als de heftigheid van de emotie of de waarde die je aan de emotie toekent verandert. Stel dan de vraag: wat is nu mijn verhaal? Je verhaal zal gezonder en veerkrachtiger zijn, aldus Thom.
Stap 5: Veranker de nieuwe beleving. Visualiseer je nieuwe verhaal en let op de gevoelens die ermee gepaard gaan. Hoe zou je het aan iemand vertellen? Suggestie: kies een associatie in de natuur en veranker je nieuwe beleving. Je kunt je nieuwe verhaal opschrijven of hard op uitspreken. Zo neemt het een nieuwe plaats in je brein.
Wandeling 2: Motiveer jezelf
Thom beschrijft ook een variant om je gemotiveerd en actief te gaan voelen. Kijk eens of het je aanspreekt.
Stap 1: Wandel en visualiseer je mogelijke toekomstige situaties. Kies er een uit die optimaal lijkt. Concentreer je erop en visualiseer deze.
Stap 2: Denk aan momenten in je leven waarop je succes boekte, trots was en je geliefd voelde. Ervaar de gevoelens die je erbij hebt. Laat jezelf vollopen met deze gevoelens.
Stap 3: Zie jezelf duidelijk in de toekomstige situatie: hoe ben je gekleed, hoe beweeg je, hoe kijk je, waar ben je? Wat doe je?
Stap 4: Bedenk een woord, geluid of gebaar om de toestand te verankeren. Of, mijn suggestie: kijk om je heen en vind een aansprekende associatie in de natuur. Leg dit vast door een foto, schrijfsel, schets of tekening.
Met Thom start je meteen met denken en visualiseren. Vaak word je effectiever als je eerst een moment neemt om je lichaam te voelen en de natuur te ervaren. Dat kan bijvoorbeeld met de Basiswandeling. Je kunt hem hier gratis downloaden.
Met deze stappen kun je een vriend, collega of coachee ook begeleiden.
Veel plezier en succes de wandelingen.
Ik ben heel benieuwd naar je ervaringen. Laat je me het weten? Dat kan in het reactieveld onder dit artikel.
Boek: Loop je zorgen uit je lijf van Thom Hartmann
Wandelen is voor mij begonnen als “verplichte beweging”. Uiteindelijk is ’t een uitje geworden en is de beweging meegenomen, maar niet de hoofdreden.
Ik maak mijn hoofd leeg, krijg spontaan antwoord op vragen die ik heb en ik hoor de kwartjes bijna vallen met elke stap. Ik zou niet meer zonder kunnen. Ik kom altijd weer totaal relaxed met hernieuwde energie thuis. Heerlijk. Ik kan ’t iedereen aanraden (en dat doe ik dan ook).
Wow, wat een resultaten uit je wandelingen. Een echte pleitbezorger. Je ontvangt mijn wandelcoach-boek!
Helaas hebben we de laatste tijd een hoop zorgen maar het wandelen bewijst elke keer weer dat het een perfecte bezigheid is!
Hallo Lenneke,
Wat naar van alle zorgen, wat fijn dat wandelen helpt.
Veel sterkte. Je ontvangt mijn wandelcoach-boek Op weg naar plezier in je werk (en leven). Hopelijk helpt dat ook een beetje.
Ik wandel erg graag in de polder, even je hoofd leeg maken tijdens de wandeling.
Heerlijk he, de weidsheid van de polder. Mooie wandelingen gewenst.
na de Nijmeegse 4 daagse en al die trainingen ontdekte ik dat wandelen is eigenlijk stil blijven staan bij dingen die anders zo aan je voorbij zouden gaan
Mooi dat je dat zelfs in de drukte van de 4-daagse ontdekte. Dat bilaterale bewegen doet toch een hoop.
Na het plotselinge overlijden van mijn man, nu bijna 10 jaar geleden, stond ik er met 2 jonge kinderen en als kostwinner alleen voor. Een van de taken die dagelijks op mijn schouders rustte was het uitlaten van de hond. Zo’n 3 keer per dag ging ik met hem wandelen. Het voelde als moeten, ik had er eigenlijk geen tijd voor. Geleidelijk ging ik er van genieten. Het werden mijn rustmomenten in alle hectiek van de dag. Ik had plezier met de hond en genoot van de omgeving. De wereld werd mooier, ik kreeg er weer oog voor en voelde me beter. De hond is er niet meer. Wandelen is sindsdien een onderdeel van mijn leven geworden. Wekelijks loop ik een ochtend met 2 vriendinnen en daarnaast ga ik wandelen met mijn nieuwe vriend.
Hallo Wilma,
Je geeft een mooi voorbeeld van een nieuwe gewoonte creëren. Soms moeten we onszelf vriendelijk aan de hand nemen en gewoon doorzetten. Je deed het en ging genieten van de wereld om je heen. Fijn dat wandelen deel van je leven is. Tof dat je een nieuwe vriend vond. Alle goeds!
Je ontvangt mijn wandelcoach-boek!
Sinds een jaar wandel ik regelmatig om mijn hoofd te leven, om beter te aarden en om meer verbinding met mezelf en het grotere geheel te ervaren.
Soms ga ik er met plezier op uit, op andere (minder goede) dagen voelt het echt als een verplichting.
Dit was ook vorige week het geval. Met behulp van therapie ben ik nog wat oude thema’s aan het opruimen. Vorige week had ik mijn dag niet. Mopperend wandelde ik, onder een donkergrijze lucht, naar een verplichte afspraak toe terwijl ik mezelf afvroeg waarom ik zo nodig dit hele traject aan wilde gaan.
Precies op dát moment brak de zon even door. De prachtige herfstkleuren in de bomen waren mooier dan ooit en meteen wist ik weer waarvoor ik het deed. Dit gaf mij weer de moed om verder te gaan.
Nog los van alle positieve effecten die wandelen met zich meebrengt, krijg je af en toe ook echte ”cadeautjes uit de hemel” op je pad. Deze koester ik dankbaar..
Hallo Marijke,
Wat mooi dat je de veranderingen in je wandel-omgeving opmerkt en waardeert. Als je er op uit bent is er op elk moment iets prachtigs te zien.
Fijne wandelingen! Je ontvangt mijn wandelcoach-boek.
Zonder ooit van dit boek gehoord te hebben heb ik kennelijk al heel wat wandelingen op deze manier mogen ervaren. Ik heb door in de natuur te zijn, de schoonheid in kleine en grote dingen te zien mijn problemen kunnen relativeren. Op langere termijn zelf deels kunnen oplossen. Ik zou heel graag dit boek willen winnen, ik ben erg geïnteresseerd als wandelaar, maar ik zou het boek graag willen winnen voor mijn vriend, die naar mijn inzicht iets meer positief gepushed moet worden om meer te wandelen en hopelijk op die manier meer grip te krijgen op zijn problemen.
wandelen is stil blijven staan bij dingen die anders zo aan je voor bij zouden gaan
mij helpt het al 18 dagen met stoppen met roken deze stoptober ga ik wandelend redden
Wat geweldig dat besloot te stoppen met roken. Dat zal je zoveel opleveren. Wandelend ga je het redden. Veel sterkte! Je krijgt mijn wandelcoach-boek!
Na een jeugd waarin ik veel aandacht tekort ben gekomen heb ik op volwassen leeftijd therapie gevolgd waarbij met name het voelen belangrijk was. Regelmatig werd hierbij de natuur ingezet. Ik heb weer geleerd om te voelen. Ik merk nu ook hoe gevoelig ik eigenlijk ben. Sinds kort realiseer ik me dat ik de natuur nodig heb om uit mijn hoofd te komen. Ik merk dat ik regelmatig voor de raam in de tuin naar vogeltjes of de lucht sta te staren. Na mijn wekelijkse wandeling rond het dorp met mijn vriendin is mijn depressieve bui ineens verdwenen. Ik heb kunnen spuien en ineens is alles minder zwaar of heb ik mijn eigen antwoorden gegeven. Door veranderingen op het werk is er minder echt contact tussen collega’s. Ik ben pas begonnen met een paar wandelroutes te verkennen die ik in de pauze kan lopen. Na verloop van tijd wil ik collega’s meenemen. Dan kom je tenminste weer eens tot een goed gesprek en kun je weer fit de middag door. Ik denk er zelfs over om wandelcoach te worden gezien mijn levenservaring, mijn gevoeligheid en mijn interesse in mensen. Ik wil laten zien dat je jezelf er bovenop kunt helpen met een beetje hulp van een coach en de natuur.
Hallo Annette,
Prachtig om te lezen hoe de natuur je verlichting geeft en uit je hoofd haalt.
Wandelcoach, wie weet is dat een passende optie!
Dank voor je verhaal.
H
In 2007 ben ik gestart met wandelen. Ik was mij altijd al bewust van de natuur en van mijn omgeving. Tijdens het wandelen komen er creatieve ideeën, bekijk je situaties uit verschillende perspectieven. In 2007 haalde ik mijn moeder ook uit het verpleegtehuis en dat gaf rust. Deze beslissing nam ik tijdens een wandeling. Ik heb zoveel voorbeelden dat ik er een boek van kan schrijven. Ik bid ook tijdens mijn wandelingen. Het mooiste zijn de ontmoetingen en gesprekken die ik onderweg heb, waarbij ik mensen bemoedig en spontaan aan het coachen ben?. Elke dag is weer nieuw.
Ik nam mijn schoonmoeder en schoonvader regelmatig mee voor een wandeling, onze ouders waren rolstoelgebonden.
Nu neem ik mijn kleinzoon mee en praten wij met elkaar en klimmen soms in bomen.
Vroeger toen de kinderen klein waren, ging ik met hen en de buurkinderen 3x pw een rondje lopen?
Wat mooi om te lezen, Regina, hoe belangrijk het wandelen en buiten zijn voor je is. En je laat ook je familie ervan meegenieten, super!
Ik heb net mijn opleiding tot coach afgerond. Voor mij persoonlijk een prachtige leerervaring. Mijn hart ligt bij de natuur. Is wandelcoaching iets voor mij? De afgelopen dagen heb ik de wandeling van Thom geprobeerd en nagedacht over mijn toekomst, doelen en dromen. Ik geloof er in dat wandelen in de natuur je rust brengt. Dat doet het voor mij ook. Mijn hart zegt om meer met wandelcoaching te doen, maar ik vind het ook heel spannend. Ik ga nog maar wat extra wandelingen maken komende weken om mijn ideeën uit te werken.
Wat fijn, Nicolette, dat de natuur je goed doet! Al wandelend ontstaan ook de mooiste plannen. Veel wijsheid en plezier onderweg!