Op vakantie wandel en fiets ik in de natuur. Heerlijk genieten van het groen en de rust. Maar ik houd ook van de cultuur in steden: de musea, middeleeuwse binnensteden, de kleine straatjes, de kathedralen en in de avond een voorstelling. Maar het is zó druk in zo’n stad! Al die toeristen!
En dan bezoek ik de Hortus Botanicus. In Parijs, Berlijn, Londen, Madrid, op Madeira en vorig jaar in Rome, Florence en Siena. Als ik nog denk aan de middagen die we in prachtige tuinen doorbrachten. Daar vonden we schaduw onder eeuwenoude bomen, en roken we friszoete lavendel en citroenige verbena. Midden in die grote, drukke steden vonden we een oase van rust.
Mijn hele leven ben ik al verliefd op de Hortus Botanicus. Zo verliefd, dat we zelfs in de Oude Hortus van Utrecht zijn getrouwd. Een beetje van die liefde wil ik aan je overdragen, zodat je ook kunt genieten van al het moois dat een hortus te bieden heeft.
Onvoorstelbaar mooi en rustig
Traditioneel is een hortus botanicus (of: botanische tuin) een wetenschappelijke plantencollectie. Samengesteld door nieuwsgierige onderzoekers die de wereld beter willen leren kennen door planten te verzamelen en te ordenen. Vrijwel alle steden met een universiteit hebben zo’n hortus, ook in het buitenland.
In zo’n hortus is het onvoorstelbaar rustig en mooi. Overal zie je de zorg terug waarmee de tuinlieden de planten en bomen omringen. Op een relatief klein oppervlak word je omgeven door heel bijzondere natuur. Indrukwekkend oude boomexemplaren. Bloemen die je nog nooit zag, zoals de ‘penisbloem’ (reuzenaronskelk) in de hortus in Leiden of de Victoria amazonica in die van Amsterdam. Of de prachtige grote waterlelie die jaarlijks bloeit in Utrecht. Uitgebreide plantencollecties van een enkele plantenfamilie. Geconcentreerde natuur die maakt dat de schoonheid ervan nog meer bij je binnenkomt.
De Romeinse hortus
Toen we met onze fietstocht Rome bereikt hadden vonden we een hotelletje in Trastevere, een hippe wijk van Rome waar enorm veel te beleven is (en lekker te eten ook). Ik was weer vergeten hoe druk de stad kan zijn.
We bezochten een Galleria Borghese met het prachtige park, Museum van moderne kunst, Forum Romanum en meer. We wachtten lang op de Paus. We deden nog wat stadswandelingen in de woelige Romeinse binnenstad. En toen wilde ik nog maar één ding: naar de hortus.
Geheime tuin in de stad
De hortus van Rome ligt midden in de stad, en is omgeven door oude muren. Van buitenaf zie je niets van de botanische tuin. Net als bij die in Florence kom je alleen binnen via een grote poort. Pas als je daar onderdoor bent toont de hortus zich in zijn volle glorie aan je. En dat ook niet in een keer. Dat gebeurt geleidelijk.
Eerst word je overvallen door het geluid van een ongelooflijke stilte. Zo stil. Je hoort alleen de hitte zinderen en de hommels zoemen. En met elke stap die je zet zie je meer, ruik je meer en hoor je meer.
Dwalen in een rijke hortus
Als ik mijn ogen dichtdoe zie ik weer de rozenstruiken en wijnstokken in de Romeinse hortus. De prachtige watersalamanders. De koele vijvers met waterplanten. De zorgvuldig bijgehouden bedden met medicinale planten. De kleurrijke vlinders die in de vlinderkas rondfladderden. De kuipplanten die hun winterverblijf in de orangerie verruild hadden voor een mooi plekje naast een van de wandelpaden. Er was zelfs een heel oude beuk waar ik helemaal in paste.
Het was één groot cadeau dat ik al slenterend uitpakte. Een cadeau met veel verschillende onderdelen, en ook veel informatie. Maar anders dan in het museum overweldigde het me nu niet. Ik kon juist heerlijk ontspannen dwalen. Tijdens mijn wandeling kwam ik ook op een plek met uitzicht. In de verte zag ik de koepels en torens van het Vaticaan boven de huizen van de miljoenenstad uitsteken die zich nu stil en sereen toonden.
Fijne plek voor wandelcoaching
Als wandelcoach kies je vaak voor het bos of park in de buurt om je coachee te ontmoeten. Sommige wandelcoaches boffen, omdat ze bijvoorbeeld vlak bij een prachtig bos als Amelisweerd wonen. Amelisweerd heeft een enorme diversiteit aan flora en fauna. Ook het landschap zelf is afwisselend. Brede lanen en smalle paadjes. Rechte wegen en kronkelige paadjes. Meer dan genoeg om je coachee in te begeleiden.
Een hortus is een goed wandelcoach-alternatief. Alles is zorgvuldig bedacht, aangeharkt, geplant en verzorgd. Met als resultaat dat er enorm veel verschillends te zien is. Je kunt kiezen uit talrijke boomsoorten en boomvormen om een oefening mee te doen. Er zijn hoofdpaden en zijpaadjes, noem maar op. En meestal is er ook een theetuin of iets dergelijks bij. Dat maakt een hortus tot een prima plek om te wandelcoachen.
Ook het arboretum in Doorn en de tuinen van Paleis Het Loo zijn mooi en paradijselijk groen. Misschien is er bij jou zo’n locatie in de buurt? Idee voor je wandelcoaching?
Gun jezelf zo’n heerlijke hortuservaring
Ik heb inmiddels al veel hortussen bezocht. Ik ben er dol op. Heb je plannen voor een stedentrip? Kijk dan of er ook een hortus of andere groene plek is. Daar kan je bijkomen van alle stadse avonturen en genieten van alle pracht en diversiteit die je er vindt.
Hortussen en arboretums
De meeste locaties zijn het hele jaar door open, net als hun horeca.
- Orto Botanico di Roma
- Giardino dei Semplici Firenze
- Jardin des Plantes Paris
- Botanischer Garten Berlin
- Royal Botanic Gardens in Londen (wel elke 3 minuten een vliegtuig boven je hoofd)
- Hortus Botanicus Leiden
- Hortus Botanicus Utrecht
- Hortus Botanicus Amsterdam
- Von Gimborn Arboretum Doorn
- Hortus in Madeira
Welke hortus bezocht jij? Je aanvullingen zijn welkom!
Hilde Backus
© Wandelcoach.nl | Het Coach Bureau
ik mis de Hortus in Haren bij Groningen!
Dank Jannie, voor je tip! Via LinkedIn hoorde ik al van een prachtige hortus in Nijmegen. Ik voel een Hortus-tour aankomen, deze zomer. De Hortus in Haren zie er ook heel aantrekkelijk uit!
Beste Hilde,
Om de Hortus tour nog completer en mooier te maken, hoort daar zeker de Hortus Botanicus van Alkmaar bij, het bezoeken waard. Wordt een prachtige tour!
Hortus Alkmaar
Berenkoog 37
1822 BH Alkmaar
Alkmaar! Wat leuk Jose. Ik krijg zo’n gevoel dat er veel Hortussen zijn in NL en op de wereld. Dat wordt een hele tour (toer)!
Dank voor je reactie!
Hoi Hilde,
Arboretum Trompenburg in Rotterdam is ook zo’n fijne plek om te genieten van de natuur.
Dank Irma, ik ga kijken in Rotterdam, leuk!