Stienke de Jager: Terugvinden wat verbindt

Stienke de Jager en haar man – foto: Lindsey Post

Stienke de Jager: Terugvinden wat verbindt

‘Toen ik mijn man ontmoette viel ik juist op hem omdát hij anders was! Zijn eigenzinnigheid trok me, zijn gevoel voor humor in combinatie met zijn zachte uitstraling. Later interpreteerde ik dat anders. Op mijn site beschrijf ik het zo: je voelt aan dat er iets aan de hand is met je partner. Maar dat ‘iets’ kun je niet goed benoemen.’ Stienke de Jager vertelt over haar relatie. Zij heeft sinds 2016 een praktijk als wandelcoach in Eindhoven, voor een bijzondere doelgroep.

‘Hij is anders’

‘Mijn partner en ik liepen er tegenaan toen onze kinderen werden geboren. Bij het eerste kind was de situatie nog redelijk te overzien, toen we onze tweede dochter kregen werd het teveel voor mijn man. Hij was snel moe, vaak prikkelbaar en kon niet goed omgaan met de drukte van het dagelijks bestaan.’ Dat had zijn weerslag op het gezinsleven en de relatie.

Een eye-opener

Samen zochten ze uit wat er aan de hand was. Tijdens deze zoektocht naar de oorzaken van de beperkingen waar Stienke’s man tegenaan liep werd vastgesteld dat hij Asperger heeft, een vorm van autisme. ‘Een eye-opener!’
(lees in het kader meer over wat autisme is)

Samen verder

Zo’n 20 jaar geleden al, tijdens een weekendje weg in Zuid-Limburg, ontdekten Stienke en haar man dat het maken van lange wandelingen hen enorm helpt om dichter bij elkaar te komen. ‘Wandelend hoeven we elkaar tijdens een gesprek niet de hele tijd aan te kijken. De natuurlijke omgeving is rustgevend en prikkelarm. Gedachten komen in beweging en je komt letterlijk en figuurlijk samen verder.’

Van elkaar genieten

‘Het is natuurlijk heel frustrerend als je niet weet wat er aan de hand is. Ons leven werd door de diagnose die bij mijn partner werd gesteld niet gemakkelijker, maar er vielen wel direct dingen op z’n plek.
Mijn man heeft het nu in de gaten als het mis dreigt te gaan. Als het bijvoorbeeld druk is op een feestje binnen en het is warm, dan gaat hij even naar buiten om de rust en de koelte op te zoeken. Dat werkt heel goed voor hem. Of bij andere drukte thuis gaat hij even naar buiten om zijn hoofd leeg te maken of op bed liggen om te mediteren. Dat is ook voor ons heel prettig.
Met het wandelen in de natuur hebben we een hele fijne manier gevonden om van elkaar, de rust en de schoonheid om ons heen te kunnen genieten en tegelijkertijd goede gesprekken te voeren. Daarin vinden we terug wat ons verbindt.’

Wandelcoach, een mooi beroep

Jarenlang werkte Stienke als projectmanager bij onder meer Philips in Eindhoven. ‘In feite had ik daar al een coachende rol. Toen ik een aantal jaar geleden een wandelcoach tegen het lijf liep die over haar praktijk vertelde dacht ik onmiddellijk: dát is nou een mooi beroep! Je bent heerlijk buiten aan het wandelen en kunt tegelijkertijd mensen coachen. Dat sprak mij direct enorm aan.‘

Locaties van Stienke

Ervaringsdeskundige

Begin 2016 besloot Stienke om de Wandelcoach Opleiding te gaan doen.
‘Tijdens de opleiding is mij zoveel gereedschap aangereikt waarmee je samen met de coachee naar een hoger niveau van inzicht kunt werken! Het wandelen in de natuur is heel effectief. Onrust wordt omgezet naar rust en de stappen die onderweg gezet zijn kun je bijna letterlijk terug volgen. Het was voor mij duidelijk dat ik in de praktijk als wandelcoach, autismecoach en ervaringsdeskundige iets wilde betekenen voor zowel de volwassenen met autisme als hun partners.’

Ondersteuning voor partners

‘Toen wij hoorden wat er aan de hand was, was dat voor mijn man eigenlijk heel prettig. Er was veel begrip en informatie, er is voor mensen met autisme een scala aan hulptrajecten ontwikkeld. Voor deze hulptrajecten zijn wel vaak lange wachtlijsten. Wat ik in dat proces miste was gerichte ondersteuning voor mij als partner van een man met Asperger. In dat gat ben ik nu gesprongen. Ik bied ondersteuning aan alle mensen met autisme kenmerken. Het maakt daarbij niet uit of ze een officiële diagnose autisme hebben of niet. Ik bied ook ondersteuning voor hun partners omdat daar vaak geen of nauwelijks aandacht voor is.
Als autismecoach en ervaringsdeskundige heb ik inmiddels veel geleerd over wat er in dit verband wel en niet werkt op het werk, maar ook binnen de relatie en in het gezin. Heel vaak hebben beide partners last van stress en is het lastig om de juiste balans te vinden tussen verplichtingen en ontspanning. Overbelasting en, als het te lang aanhoudt, burn-out liggen dan op de loer. Voor degene met autisme, maar ook voor hun partners.’

Van overleven naar leven

‘Door de omstandigheden zijn mensen geneigd vooral in te zoomen op alles wat fout gaat en alles wat anders is. Ik zoek tijdens de wandelingen met de coachee juist naar datgene wat verbindt, dat wat de partners samen delen en de dingen, die wel goed gaan. Het is erg belangrijk om samen dingen te blijven doen waar je energie van krijgt. Dan blijf je een stel. En dat maakt het mogelijk om van overleven naar leven te schakelen.’

Een optimistische benadering

‘Een mooie en positieve manier om een vraagstuk helemaal uit te diepen vind ik de Natuurtaart, een wandelcoach-oefening waarmee je het onderwerp in verschillende taartpunten opdeelt. Gedachten hierover worden in vorm en inhoud ondersteund door voorwerpen die je in de omgeving vindt. Het zoeken in de natuur naar beelden die passen bij je gedachten leveren een hoop informatie op. De coachee wordt uitgedaagd om heel gefocust na te denken over wat er al goed is: wat hebben we al samen? Maar ook: wat wil ik er nog bij? Dat zijn twee delen van dezelfde taart. In één oogopslag zie je wat je al hebt en waar je blij mee bent en waar je nog aan wilt werken: een heel optimistische benadering.’

‘Het komt voor dat je partner ontkent een probleem te hebben. Dat is natuurlijk extra lastig. Maar ook dan is het heel fijn om gecoacht te worden bij het omgaan met de situatie waarin je met zijn tweeën leeft.‘

Autismecoach – wandelcoach

Stienke heeft zich gespecialiseerd als autismecoach, wandelcoach en trainer. ‘Ik coach volwassenen met (kenmerken van) autisme en hun partners al wandelend in de natuur. Daarnaast organiseer ik Autisme Krachtdagen voor zowel vrouwen met autisme als voor vrouwen, die een partner hebben met autisme. En sinds 2020 geef ik speciale burn-out preventietrainingen voor volwassenen met autisme.

Stienke de Jager – foto: Lindsey Post

Autisme: alles komt even hard binnen

Uit de film Rain Man kennen we het klassieke beeld van autisme, van laag begaafde mensen die één ding heel goed kunnen. Mensen met Asperger hebben vaak juist een hoog IQ, maar zitten op sociaal vlak anders in elkaar.

Wat mensen met autisme gemeen hebben is dat ze op een andere manier omgaan met prikkels. Jij en ik hebben een soort filter. In een druk café, waar mensen met en door elkaar praten en waar muziek wordt gedraaid, concentreren wij ons op het gesprek wat we met elkaar voeren. We filteren het omgevingsgeluid en de aanwezigheid van anderen zoveel mogelijk weg. Mensen met een vorm van autisme kunnen dat niet, alles komt even hard binnen.
Een ander algemeen verschijnsel is dat mensen met autisme zich niet goed in een ander kunnen verplaatsen. Sowieso is de ene mens hier beter in dan de ander, maar mensen met autisme hebben daar significant meer moeite mee. ‘Dat komt omdat hun hersenen anders werken. Hierdoor begrijpen ze non-verbale communicatie niet of nauwelijks.
In een volwassen relatie is dat onhandig. Bijvoorbeeld als je partner niet goed aanvoelt wanneer je verdrietig bent of boos, maar zich er pas bewust van wordt wanneer je het uitspreekt.’

‘We hebben allemaal autistische trekjes. Het is dan ook echt een spectrum, een schaal. De mate waarin de omgeving en jijzelf last hebben van deze autistische trekjes bepaalt óf en welk label je krijgt.

Een coming out

Mensen met autisme hebben bepaalde kwaliteiten die goed van pas komen bij onderzoek en de ontwikkeling van techniek: het goed kunnen inzoomen op details, het vastbijten en uitpluizen tot er een oplossing is gevonden voor een probleem. De aanwezigheid van hightechindustrie in Eindhoven zorgt ervoor dat de doelgroep van Stienke daar goed vertegenwoordigd is.

Starten met mijn praktijk als ervaringsdeskundige wandelcoach is best een beetje spannend geweest. Het voelde als een coming-out voor mij en mijn partner. We hebben goede vrienden natuurlijk wel verteld over hoe de vork in de steel zit, het is dus ook te lezen op internet. Maar op het moment dat ik vertel over mijn wandelcoachpraktijk en mijn doelgroep, blijken er opeens heel veel mensen te zijn die in hun directe omgeving in aanraking komen met autisme.

Wil je voorkomen dat je als partner overbelast raakt? Hier vind je praktische tips: https://coachingbijautisme.nl/index.php/formulier-5-gratis-bruikbare-tips/

Meer informatie over Stienke vind je op haar website: www.coachingbijautisme.nl 

Herken je vormen van autisme in je omgeving? Hoe raakt dat je? En wat helpt jou? Dank voor je reactie. Samen worden we wijzer.

Hilde Backus

© Wandelcoach.nl | Het Coach Bureau