Hoe behandel je die innerlijke criticus? Zo!

Iedereen heeft een innerlijke criticus, die af en toe tegen je praat. Over wat je niet goed doet, wat je beter zou kunnen doen, waarom het nooit iets zal worden, dat je er nooit aan had moeten beginnen. De een kan daar goed mee omgaan, en heeft er verder niet zo’n last van. Maar bij de ander heeft de criticus misschien wel een hele grote mond, die het lastig maakt om keuzes te maken. Of om te functioneren op een manier die je écht wil.

Lia (48, foto) heeft best veel last van haar innerlijke criticus. Ze is hoofd van de assistentes bij een praktijk voor fysiotherapie, binnen een gezondheidscentrum. Een drukke baan, met allemaal verschillende taken die door elkaar lopen. Ze leidt het assistentenoverleg en begeleidt patiënten in de trainingszaal, ze maakt ook werkroosters, ontvangt patiënten, verricht balie werkzaamheden, doet het voorraadbeheer en nog meer. Lia is voortdurend aan het multitasken, iets wat haar heel goed af gaat, maar waar ze soms wel erg druk in haar hoofd van wordt.

Lia

Fysiotherapeut worden?
Ze heeft veel in haar mars: vorig jaar rondde ze de studie fysiotherapie af, en solliciteerde ze op een baan als therapeut. Ze werd het op een haar na niet. Tot haar opluchting, bleek gek genoeg; ze was stiekem blij dat ze de verantwoordelijkheid van die functie niet hoefde te gaan dragen. Haar innerlijke criticus had al gezegd dat die verantwoordelijkheid te groot was.

Buiten
Ze wil dat er iets verandert, blijft ze in de gezondheidszorg of wil ze iets anders? En wat dan? ‘Heerlijk om buiten te zijn!’, roept ze uit in de eerste wandeling. ‘Ik zit 9,5 uur per dag binnen met te veel mensen om me heen. Dit is zo veel gezonder.’ Op mijn vraag hoe haar dag eruit zou zien als alles goed gaat, beschrijft ze een dag vol zelfvertrouwen, zonder zorgen.

‘Ik fiets lekker naar mijn werk. Ik leid een team en ze zijn vol energie, we houden overleg over sport, gezondheid, voeding, buitenleven…’ Het liefst, zegt ze, zou ze naar buiten gaan met patiënten. Om te bewegen, frisse lucht binnen te krijgen. Zelf is ze ook heel sportief: ze traint voor de marathon en gaf lange tijd aerobicles. Via via heeft ze gehoord van runningtherapie, en dat lijkt haar wel wat. Om te volgen, maar ook om te geven. Ze gaat het onderzoeken.

Maar: alleen maar buiten zijn is het ook niet helemaal, zegt ze. ‘Ik hou ook van creatief zijn, tekenen en schilderen. Soms zie ik de folders van onze praktijk, of de website, en dan gaan mijn handen jeuken…’

Ochtendtaferelen Rhijnswoude en Amelisweerd

Veranderen
Lia blijkt eigenlijk best goed op haar plek te zitten, bij de fysiotherapiepraktijk, en met een paar kleine veranderingen zal ze beter in haar vel komen te zitten. Ze geeft aan dat ze tussen het werk door wat meer ruimte zou willen hebben om haar team te coachen, en wat aan de huisstijl zou willen doen.
‘Goed’, zeg ik. ‘Wat zal er dan van je huidige takenpakket af gaan?’ ‘Huh?’ ‘Of doe je de nieuwe taken er nog bij?’

Dat zet haar aan het denken. Die bedrijfshulpverlening (BHV), kan iemand anders dat niet doen? Net als de patiënteninvoer. En het voorraadbeheer, brr.

Lia wil stappen nemen. Voordat we de tweede wandelcoach wandeling ingaan, zoekt Lia contact met een runningtherapeut, en zal ze proberen in haar werk wat meer ruimte te krijgen voor die andere, leukere taken. Want ook uit de beroepskeuzetest – die aangeeft wat mensen leuk vinden, wat ze daadwerkelijk doen, en wat ze echt belangrijk vinden – komt naar voren dat Lia heel graag creatief bezig is, maar het nauwelijks doet. Dat lijkt simpel, maar is een belangrijk inzicht. Ze wil het wel, tekenen, knutselen, schilderen, maar is te druk met andere dingen. Overigens geeft de beroepskeuzetest aan dat ze het liefst in de gezondheidszorg werkt, en dat klopt met haar gevoel en wens.

Het functioneringsgesprek
Dan volgt een functioneringsgesprek. Haar leidinggevende is heel blij met haar, Lia doet alles helemaal goed. Er zijn geen verbeterpunten. Prima. Als zij aan Lia vraagt wat zij er zelf van vindt, begint ze te sputteren. Haar innerlijke criticus speelt op, en ze zoekt naar dingen die ze eigenlijk beter zou kunnen doen.

‘Hou op Lia!’, roept haar manager dan ineens. ‘Het is goed zo! Je doet het perfect! We zijn heel blij met je.’

Dat raakt haar. Lia is er zo van doordrongen dat er altijd wel iets is dat ze beter kan doen, haar innerlijke criticus is zo sterk, dat ze een beetje van slag raakt door de positieve feedback.

Maar ze herinnert zich haar wensen en legt ze voor. Ze wil meer ruimte voor creatieve taken en noemt de werkzaamheden die ze niet meer wil doen. En een beetje tot haar verrassing vinden ze dat een prima idee. Ze mag aan de slag met de folders en de website van de praktijk en ze zoeken naar oplossingen.

Innerlijke criticus en…
Toch komt er nog een moment dat Lia even moet slikken. Ze laat tien collega’s en vrienden de Talentenscan invullen. Daar komt een heel positief beeld uit: Lia is energiek, enthousiast, kan goed organiseren, is behulpzaam en oplossingsgericht. Allemaal goed. Maar sommigen vinden Lia soms zo enthousiast dat ze niet altijd open staat voor anderen.

Dat is voer voor Lia’s innerlijke criticus. Ze wordt erg door het commentaar geraakt, omdat ze er een bevestiging in ziet van wat die negatieve stemmetjes in haar hoofd zeggen. ‘Je doet het nooit goed!’

… Innerlijke Vriend
We hebben allemaal een innerlijke criticus. En we hebben allemaal een Innerlijke Vriend! Ik laat Lia kennismaken met haar innerlijke vriend. Je innerlijke vriend kun je visualiseren als een wijs persoon buiten jezelf die jou heel goed kent: je sterktes, je zwaktes, alles, maar die jou goed vindt, hoe dan ook. Je innerlijke vriend is mild en vriendelijk. Die houdt van je, zoals je bent. ‘Bedenk nu eens’, zeg ik tegen Lia, ‘wat zegt zo iemand nu tegen je over je kritische gedachten?’

Ze is stil. We wandelen verder. Het duurt even. Ze ontspant. En dan klaart ze op. ‘De mensen bedoelen het waarschijnlijk niet als kritiek. Ze geven gewoon aan wat ze zelf willen, dat ze wat meer gehoord willen worden. Ze mikken het niet op mij, het is geen kritiek. Ze oordelen niet, het is wat hun behoefte is.’ Ze wordt rustiger. Het inzicht lucht op, zeker ook als ze er later met een collega nog eens goed over praat.

Nieuw perspectief
Op onze laatste wandeling heeft Lia de zaken goed op de rit. De vervelende taken zijn verdeeld over collega’s, daar is ze van af. Ze heeft ruimte om creatieve werkzaamheden te doen. Maar bovenal heeft ze meer rust over haar keuzes. Werken als fysiotherapeut, dat is het niet. Telkens in 20 minuten een patiënt behandelen en door naar de volgende, en de hele dag scherp moeten blijven, nee. Het is te veel van het zelfde en er is vooral te weinig tijd voor de patiënt.

Een nieuw contact biedt nieuw perspectief. Binnen het gezondheidscentrum is een psycholoog die graag met Lia samenwerkt met runningtherapie. Lia en zij hebben leuk contact, en ze raken helemaal enthousiast over de mogelijkheden, ook voor het ontwerpen van promotiemateriaal.

Het hoeft niet allemaal anders
‘Leuk, maar het benauwt me ook een beetje’, verklapt ze tijdens de laatste wandeling. ‘Ik moet nog beginnen met de opleiding tot runningtherapeut, dus ik wil niet te hard van stapel lopen. Ik wil het stap voor stap doen: eerst de opleiding en dan nieuwe plannen maken.’

Lia is gevoelig voor kritiek en nieuwe leuke dingen ervaart ze als spannend. Maar ze heeft nu meer zelfkennis ontwikkeld en de rust dat ze zo in elkaar zit, en dat dat oké is. Dat is geen probleem en geeft rust. Ze knikt. Eerst die opleiding afmaken, dan weer verder.

Tips
Zit je innerlijke criticus je ook dwars zodat je niet doet wat je wilt doen, of soms niet eens meer weet wat je wilt? Deze tips kunnen je wat meer vrijheid en durf geven zodat je doet wat je wilt.

• Realiseer je dat opmerkingen en meningen vaak niet zo kritisch bedoeld zijn als je het kunt ervaren. En om dat in te zien kan de innerlijke vriend je helpen. Hij/zij haalt je eigen veroordeling er af en zo zie je dat anderen helemaal niet zo bezig zijn.
• Weet dat veel mensen last hebben van kritische gedachten. Je bent niet de enige. Op het moment dat je ergens last van hebt weet je dat er op de wereld, op dit moment talloze mensen hetzelfde ervaren. Het kan je een gevoel van verbinding geven.
• Als de kritische gedachten je een naar gevoel geven, concentreer je dan op het gevoel en niet op de gedachten. Adem rustig in en uit en kijk met mildheid naar het gevoel. De kans bestaat dat het verdwijnt juist omdat het niet meer weg hoeft.
• Zoek afleiding, haal jezelf actief uit de afwijzende gedachtenstroom. Ga naar de film, maak een wandeling, bel of bezoek een leuke vriend, vriendin of sport, net zoals Lia. Dat geeft haar veel voldoening. Nu viert Lia 3 dagen het Leids Ontzet. En daar neemt ze vrij voor van haar werk! Goed idee, niet?

Ik wens je veel succes en een milde blik.
Je reactie is welkom.

Hartelijke groet,
Wandelcoach Hilde Backus

www.coachbureau.nl

Ben je soms ook te kritisch naar jezelf? En vind je het daardoor lastig om keuzes te maken? Zou je willen uitzoeken welke baan bij jouw echte keuzes past? En zou je, stap voor stap, in actie willen komen voor wat jij werkelijk wilt, net als Lia? Dan is het individuele wandelcoach programma ‘Ontdek je talent en wie je bent’, in de prachtige bossen van Amelisweerd en Rhijnauwen iets voor je.

In 4 wandelcoach wandelingen onderzoeken we je echte wensen, je natuurlijke talenten, je drijfveren en in welke werksetting jij het beste tot je recht komt. En we kijken hoe je in actie gaat komen. En nu echt! Kijk bij Ontdek je talent en wie je bent!