Kim Van Den Berge: Ouderenpsycholoog zet wandelen in als therapie

De Vlaamse Kim Van Den Berge (28) woont samen met vriend, hond, twee varkentjes en drie vogels in een klein huisje met een gigantische tuin in Roosdaal (Strijtem). 
Kim werkt als klinisch psycholoog met oudere patiënten in het ziekenhuis van Halle. ‘Zij hebben vooral te maken met zaken als revalidatie, heupfracturen en hersenbloedingen.’ Daarnaast heeft Kim Van Den Berge haar eigen praktijk waarin zij ook wandelcoaching in zet. De dieren zullen later ook een rol gaan spelen, de hond meepakken op wandelingen bijvoorbeeld. ‘Dan moeten we eerst nog wel een certificaat halen en goed trainen, hij is pas een jaar oud en enorm speels!’

Psychologie

Hoe kwam de jonge Kim bij de doelgroep ouderen? ‘Ik koos heel intuïtief voor psychologie. Het is iets wat mij heel natuurlijk ligt. In eerste instantie koos ik voor bedrijfspsychologie, maar al snel merkte ik dat ik op een andere manier met mensen wil werken. Tijdens een stage kwam ik erachter dat kinderen te dicht bij mij liggen en uiteindelijk ben ik bij ouderen terechtgekomen. Het is voor veel jonge psychologen niet de populairste doelgroep, maar ik heb er echt mijn draai in gevonden. De problematiek ligt mij, het werken met ouderen ligt mij. Er is geen heldere verklaring voor, het past gewoon.’

Wandelen werkt!

‘Al vrij lang wil ik in mijn werk als psycholoog de combinatie maken van dieren en ouderen. In mijn zoektocht naar opleidingen kwam ik de Wandelcoach Opleiding tegen.’ Kim las hoe daarin natuur in psychologische begeleiding wordt ingezet. ‘Dat ligt me sterk, daar ben ik nu sinds ik de opleiding heb afgerond vooral mee bezig.’

‘Ik heb bijna altijd op het platteland gewoond, dus voor mij is het evident, de natuur begint achter ons huis. Elke dag wandel ik met hond Igor.’ Het buiten zijn heeft Kim in een moeilijke periode goed geholpen. ‘Dat ik nu vaker met mensen wandel vind ik ook daarom fantastisch, ik weet uit eigen ervaring dat het werkt!’

De natuur betrekken

De opleiding bevestigde Kim Van Den Berge in een aantal zaken die zij al in haar therapie gebruikt. ‘Zoals de oplossingsgerichte visie, die me heel erg ligt. En dat je oefeningen, zoals de bomenschaalvraag, gewoon buiten kunt doen en de natuur erbij kunt betrekken dat was een eye-opener. Amai, dat ik daar zelf nog niet op gekomen ben, snap je?’
Ook het gebruik van natuurassociaties vindt ze krachtig. ‘Het ligt niet iedereen, maar ik vind het heel fijn om ermee te werken. Er zijn cliënten die daar heel veel uit halen.’

Natuur geeft steun

‘Ik wandelde met iemand met een burn-out. Zij wil zich vrijer voelen, maar ook blijven groeien. Ik vroeg haar met welk element zij het meeste voeling heeft en zij wees op de grond rond water. Dat vind ik zo mooi, omdat ze echt op zoek is naar steun, een manier om haar leven opnieuw vorm te geven, zoals de oever rond een vijver dat doet.’

Welbevinden

‘Wat ik ook meenam uit de opleiding is de inzet van positieve psychologie. Een patiënt die ik nu lange tijd begeleid, is flink ziek en heeft verlammingsverschijnselen. Naast de pijn kijken we ook naar wat al wel goed gaat. Dat geeft in kortere tijd al iets meer welbevinden. Als je inzoomt op krachten en kijkt wat er wel al goed gaat hebben mensen het gevoel: ik doe al iets en dat motiveert ook om hun problemen verder aan te pakken. Daarnaast geef ik uiteraard ruimte en aandacht voor de moeilijke kant van hun verhaal.’

Grote thema’s

‘Mensen, hun problemen en de context variëren natuurlijk, maar bij ouderen kun je denken aan geestelijke en fysieke achteruitgang, dementie of afhankelijkheid van anderen en daarmee leren omgaan. Vaak vinden ze het lastig om hulp te vragen, en wordt het sociaal netwerk kleiner. Eenzaamheid en verlies zijn dan ook een groot thema’s. Het naderend levenseinde speelt ook, terugkijken op het leven en het goed willen afsluiten. Maar de gangbare problemen komen ook voor hè, angststoornis, depressie. Vaak is het een combinatie van onderwerpen.’

Drempels

Als ouderenpsycholoog ga ik aan huis bij mensen of komen ze bij mij op de praktijk. Daarnaast bied ik ook psychologische begeleiding al wandelend aan. De mensen waarmee Kim Van Den Berge wandelt in haar praktijk zijn eerder jongere cliënten. ‘Zij kiezen mij juist omdat ik de natuur inzet. Hier achter ons huis in Roosdaal ligt een prachtig natuurgebied waar ik met mensen wandel. Dat is van Natuurpunt. Met mensen die iets minder mobiel zijn zitten we soms gewoon bij de vijver.

Het belangrijkste vind ik om mensen naar de natuur te brengen. Ook diegenen die in eerste instantie niet willen wandelen, stimuleer ik om naar buiten te gaan. Op die manier komen ook de oudste cliënten opnieuw in contact met de natuur.

Even de pauzeknop indrukken

De Bomenschaalvraag is een favoriet. ‘Die heb ik ook op papier gezet, voor mensen die niet buiten raken, met boompjes en alles erop, haha! En de Basiswandeling, die is ook fijn. Ik maak daar ook variaties op. Bij volle aandacht door het bos wandelen, even de pauzeknop indrukken, rondkijken, voelen. Mensen gaan soms helemaal op in hun verhaal, ik vraag ze dan om even te focussen op de ademhaling en zich bewust te worden van het moment.

Iets kleins

Mensen willen soms hele grote dingen: weer kunnen lopen, leven zonder pijn. ‘Ik geef aan dat er zaken zijn die niet te veranderen zijn en dat ik volkomen snap dat die een heel belangrijke rol spelen. Daarnaast vullen we dat dan samen aan met dingen waar ze wel controle op hebben. Bijvoorbeeld contacten leggen, heel concreet iemand bellen. Ik probeer er altijd iets uit te halen, iets kleins en praktisch uitvoerbaars en dat is tot nu toe toch altijd wel gelukt.’

Kim Van Den Berge biedt psychologische ondersteuning als je bent vastgelopen in het leven. Kreeg je te maken met het verlies van een dierbare, een ziekte, het opnemen van mantelzorg of een andere gebeurtenis? En voel jij je hierdoor depressief, angstig of eenzaam? Dan kun je bij Kim terecht. Tijdens de gesprekken kunnen natuur en wandelen ingezet worden om je te helpen opnieuw richting te geven aan je leven. In de toekomst met de hond of andere dieren erbij! Lees meer over Kim Van Den Berge op kimvandenberge.be