Ingrediënt voor Burnout: Gedreven zijn op de verkeerde werkplek

Tom (38) is politicoloog en universitair docent. Hij verzorgt zes werkgroepen, geeft colleges en is verantwoordelijk voor de coördinatie van de werkstukken van de eerstejaars studenten. Hij doet mee aan onderzoeksprogramma’s en organiseert seminars en conferenties. Hij heeft verschillende lidmaatschappen en onderzoeksgroepen. Naast zijn baan is hij, in zijn vrije tijd, bezig met de afronding van zijn proefschrift. Tom is doodmoe en bang dat hij omvalt. Hij is bang voor een burnout.

Als ik met Tom aan de wandel ga is hij net weer aan het werk nadat hij een maand thuis was vanwege zijn overspannenheid. Nu hij weer aan het werk is, merkt hij dat er niets is veranderd. Niet op zijn werk. Niet met hem.

Ingrediënten voor burnout

Tijdens onze eerste wandeling nemen we ruimte om de natuur te beleven. De frisse lucht doet hem goed. Hij ontspant een beetje. Tom vertelt over zijn taken op de universiteit. ‘In feite ben ik voor heel veel verantwoordelijk maar ik krijg niet de ruimte om mijn vakken zelf inhoudelijk vorm te geven.’

Hij zucht en kijkt naar de wolken. ‘En mijn proefschrift. Het lijkt een onmogelijke taak om het af te ronden naast mijn baan. Maar het moet als ik verder wil groeien binnen de universiteit. En ik krijg maar geen helderheid over mijn toekomstperspectief bij de universiteit. Ik weet niet of mijn contract wordt verlengd én wat ik daarvoor zou moeten doen. De criteria zijn volstrekt niet duidelijk.’

Hij kijkt me aan en ik zeg dat ik begrijp dat dit ingrediënten kunnen zijn voor zijn overbelasting. Tom is bang voor een burnout. Wat kan hij doen om niet in een burnout te belanden? Hoe kan hij herstellen?

Gedrevenheid

Na de pittige zaken waar Tom over vertelt, doen we de Basiswandeling. Hij geniet van de natuur en er komt iets meer ruimte in zijn hoofd. Ik vraag hem wat hij verlangt op dit moment.

Er komt een glimlach. ‘Bij die gedachte hoort een opwindend gevoel. De dag begint rustig, met een wandeling. En dan is er een podium. Bijvoorbeeld aan tafel bij een televisierubriek. Het gaat in elk geval over politiek.’ Het is mooi om te zien dat Tom in zijn hoofd ergens anders is. Zoekend en vol vuur praat hij verder. ‘Het is tijd voor verandering in de politiek.’

Als hij over politiek praat, zie ik zijn ernst en ook zijn bevlogenheid. ‘Ik wil meer met politiek bezig zijn. Maar ook tijd hebben voor mijn vriendin en vrienden/collega’s. Goede gesprekken voeren. Naar de film gaan, genieten van literatuur, voorstellingen bezoeken.’

Hij blaast een wolk van kou. ‘Zó wil ik leven’.

Aan zijn gezicht en houding zie ik dat hij op het goede spoor zit. Hij straalt meer energie uit. ‘Is er al iets in je leven wat hierop lijkt?’ vraag ik hem. ‘Aan een universiteit in Boedapest gaf ik een presentatie over mijn favoriete onderzoeksonderwerp. Fantastisch om te doen en ik kreeg er veel waardering voor. Ik zou vaker zoiets kunnen doen. Ik heb nog zoveel politieke ideeën die ik zou willen vormgeven. Ik zou een project kunnen doen bij het wetenschappelijk bureau van een politieke partij.’

Dan kijkt hij weer zorgelijk. ‘Hoe dan ook; ik moet eerst zeker weten dat ik kan blijven in mijn huidige job. Ik moet nog maanden wachten voordat mijn contract verlengd wordt. Of niet.’ We maken het meteen praktisch: Tom gaat het gewoon vragen aan zijn leidinggevende. En verder gaat hij informeren bij de universiteit in Boedapest of daar een onderzoeksplaats beschikbaar is én hij gaat contact zoeken met het wetenschappelijk bureau. Maar bovenal gaat hij wandelen. Wandelen doet hem goed. Dat gaat hij elke dag doen, in het Amsterdamse Bos. We sluiten de wandeling af en Tom ziet er wat lichter uit dan toen hij kwam aanlopen.

De burnout niet voeden

Als ik hem weer zie, loopt hij met zijn handen diep in zijn zakken naar me toe. Hij heeft geen actie ondernomen. Iets dat eigenlijk wel hoort bij iemand die te moe is. ‘Nee, eerst moet dat proefschrift af.’ Hij vertelt dat hij voelt dat hij onder druk staat en hij vreest een burnout. Het lukt hem wel om dagelijks te wandelen. En dat doet hem goed.

We wandelen, schenken aandacht aan wat hij ziet in de natuur. ‘Goh, wat mooi is het hier’. We zetten zaken op een rij en brengen structuur aan. We maken een concreet plan voor herstel. Het is een plan om het proefschrift af te ronden waarin óók ruimte is om leuke dingen te doen, waar hij van geniet. De burn-out mag geen kans krijgen. Het overzicht doet hem erg goed. Het is haalbaar en er zijn weekendjes weg in de natuur, dagelijkse wandelingen, regelmatige pauzes, stiltemomenten, lezen, schrijven en uitstapjes, zoals naar de bioscoop.

Talenten

Als je overbelast bent, is je hoofd niet helder. Je vergeet wat je talenten zijn. En die onderzoeken we. De uitkomst is voor Tom geen verrassing maar een aangename opfrissing. Tom houdt van diepgang, lezen en kennis verzamelen. Een intellectueel. Hij heeft heel veel nieuwe ideeën omdat hij goed is in verbanden leggen. Hij ziet de grote lijn, zowel in heden als in de toekomst. Dat maakt hem een visionair. Hij wordt gewaardeerd om zijn lezingen en de flair waarmee hij dat doet. Hij kan goed schrijven en gedurende ons wandelcoachtraject wordt een artikel van hem in een landelijk weekblad geplaatst.

Wat wil je nou echt?

Hij gaat aan de slag met het proefschrift én alle leuke en hersteldingen. Dagelijks wandelen heeft prioriteit. Moeizaam komt hij kleine stapjes verder.

‘Waar ben je nou echt bevlogen over?’ vraag ik.

‘Politiek en cultuur.’

‘Kan dat bij je huidige werkgever? Is er ruimte voor dit onderwerp? In hoeverre kun je hier doen wat je wilt doen?’

‘Dat kan niet hier. Maar ik kan hier misschien een vast contract krijgen. Dan heb ik in elk geval wél is zekerheid.’

‘Dus dan heb je zekerheid dat je wat je het allerliefste doet, in ieder geval niet kunt doen?’

Kiezen

Tom moet dit even op zich laten inwerken. Hij tuurt in de verte. Dan gebeurt er zichtbaar iets met hem. ‘Wil ik hier eigenlijk wel werken?’, herhaalt hij in zichzelf. ‘Nee. Ik wil hier niet werken’, zegt hij. Hij begint te stralen en het lijkt alsof hij zojuist een knoop heeft doorgehakt. ‘Ik wil niet meer wachten en me afhankelijk opstellen. Ik wil me bezighouden met politiek en cultuur. Dáár ligt mijn passie.’ En even later: de universiteit in Boedapest, dat was nog niet zo’n slecht idee.’

We drinken thee, eten taart bij de Veldkeuken en nemen daarna afscheid. Hij loopt met lichte tred bij me vandaan.

Dan ontvang ik zijn mail.

Dag Hilde,

Ik heb goed nieuws dat ik je niet wil onthouden: ik voel me rustiger en (1) mijn proefschrift is af en ingeleverd; (2) ik heb een nieuwe baan. Weet je nog dat ik over Boedapest sprak? Het is me gelukt: per 1 februari begin ik aan de universiteit daar, waar ik me op mijn onderzoek kan storten. Ik ben je dankbaar dat je me hebt gestimuleerd om serieus te overwegen om hier naartoe te gaan. Het is gelukt!

Je reactie op dit artikel stel ik zeer op prijs. Meld het ons op weblog.

©Het Coach Bureau

Ben je net als Tom een harde werker en ga je altijd maar door? Heb je misschien niet door dat je op weg bent naar een burnout?

Dan is het beproefde individuele wandelcoachprogramma ‘Ontdek je talent en wie je bent’ iets voor je. En programma met in het hart 4 heerlijke wandelingen in de prachtige landgoederen Amelisweerd en Rhijnauwen.

Je komt tot rust en ontdekt wat werkelijk belangrijk voor je is. Je ontdekt je unieke talenten, je authentieke wensen, dat wat je wezenlijk motiveert en je passende werkomgeving en daarmee de functie of rol waarin jij het gelukkigste zal zijn en het beste zal presteren. Je leert ook hoe je het helder kunt communiceren. Je accepteert jezelf en stopt met het heilloze geknutsel aan jezelf. Wat een opluchting, niet?

De natuur helpt je erbij! Kijk bij Ontdek je talent en wie je bent.

Wil je wandelcoach worden en mooie resultaten bereiken bij je coachees? Volg De Wandelcoachopleiding! Kijk op www.wandelcoachopleiding.nl